โดย นางสาวดาริกา ฝ่ายสิงห์
บทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยเรื่อง ความเปลี่ยนแปลงและบทบาทของเทศกาลบูชาอวัยวะเพศ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความเปลี่ยนแปลงของเทศกาลบูชาอวัยวะเพศในแต่ละยุค และบทบาทของเทศกาลบูชาอวัยวะเพศต่อสังคมญี่ปุ่นในปัจจุบัน ซึ่งจะศึกษาในกรณีเทศกาล Hounen Matsuri และเทศกาล Kanamara Matsuri โดยมีการศึกษาค้นคว้าและเก็บข้อมูลแบบทุติยภูมิจากเอกสารแบบสื่อสิ่งพิมพ์ทั้งหนังสือ บทความวิจัยที่เกี่ยวข้อง เอกสารประกอบการสอน และอินเตอร์เน็ต และนำแนวคิดและทฤษฎีทางสังคมศาสตร์มาใช้ในการวิเคราะห์
ผลการศึกษาพบว่าการเปลี่ยนแปลงของเทศกาลบูชาอวัยวะเพศแบ่งออกเป็น 6 ยุค ดังนี้
ยุคที่ 1 คือ ยุคริเริ่มพิธีกรรมบูชาเทพเจ้า สมัยยะโยะอิ (400 ปีก่อนค.ศ.-ค.ศ.250) เป็นเพียงพิธีกรรมที่ใช้รูปสลักอวัยวะเพศชายมาบูชา จะจัดขึ้นตามแต่ละหมู่บ้านเล็กๆ
ยุคที่ 2 คือ ยุคก่อตั้งงานเทศกาลบูชาอวัยวะเพศ สมัยโคะฟุง – สมัยอะซึกะ (ค.ศ.250-710) เกิดเทศกาล Hounen Matsuri ทำให้จุดประสงค์ รูปแบบงาน สถานที่ และวันเวลาชัดเจนมากขึ้น
ยุคที่ 3 คือ ยุครับเอาวัฒนธรรมจีน สมัยนาระ – สมัยมุโรมาจิ (ค.ศ.710-1573) เป็นช่วงที่ญี่ปุ่นรับเอาวัฒนธรรมจีนเข้ามา ผ่านทางศาสนา ทำให้รูปแบบของงานและสินค้าถูกเปลี่ยนให้เป็นแบบจีนมากขึ้น
ยุคที่ 4 คือ ยุครุ่งเรืองของงานเทศกาล สมัยอะซึจิ โมโมยามะ – สมัยเอโดะ (ค.ศ.1573-1868) มีผู้นำประเทศที่ชื่นชอบวัฒนธรรมต่างๆ ของญี่ปุ่นจึงให้เงินสนับสนุนทำให้เทศกาลรุ่งเรืองมากขึ้น และในขณะนั้นมีโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์แพร่ขยายไปทั่ว ทำให้เกิดเทศกาล Kanamara Matsuri ขึ้น
ยุคที่ 5 คือ ยุควัฒนธรรมญี่ปุ่นถดถอย สมัยเมจิ – สมัยโชวะ (ค.ศ.1868-1989) เป็นช่วงที่ญี่ปุ่นได้ปิดประเทศและถูกกดดันจากตะวันตกให้เปิดประเทศ ทำให้วัฒนธรรมตะวันตกเข้ามาเปลี่ยนแปลงเทศกาลจนพิธีกรรมดั้งเดิมหายไปมาก อีกทั้งเกิดสงครามโลกครั้งที่ 2 ทำให้เทศกาลถูกระงับไม่จัดหลายปี
ยุคที่ 6 คือ ยุคส่งเสริมเทศกาลไปสู่การท่องเที่ยวและก้าวสู่สากล สมัยเฮเซ (ค.ศ.1989-ปัจจุบัน) เป็นช่วงยุคโลกาภิวัตน์ ทำให้เทศกาลบูชาอวัยวะเพศทั้งสองที่ได้รับการเผยแพร่ทางสื่อต่างๆ จนมีนักท่องเที่ยวเข้ามามากมาย และเป็นยุคที่เน้นการนำเทศกาลให้กลายมาเป็นสินค้า
ส่วนบทบาทของเทศกาลบูชาอวัยวะเพศในปัจจุบันพบว่า นอกจากเทศกาลบูชาอวัยวะเพศจะมีพิธีกรรมเพื่อบูชาเทพเจ้าและขอพรตามความเชื่อสมัยก่อนแล้ว เทศกาลยังก่อให้เกิดการท่องเที่ยวรูปแบบใหม่ ที่มีการขายวัฒนธรรม ทำให้เทศกาลบูชาอวัยวะเพศมีบทบาททางด้านเศรษฐกิจอย่างมาก เพราะช่วยให้เศรษฐกิจรุ่งเรืองขึ้น เกิดอาชีพใหม่ๆ เกิดธุรกิจของที่ระลึกมากมาย สร้างรายได้ให้กับชุมชนและสังคมญี่ปุ่น ซึ่งการเตรียมงานเทศกาลบูชาอวัยวะเพศนี้ได้รับแรงกาย แรงใจ และความสามัคคีของคนในชุมชน ทำให้เทศกาลมีบทบาททางด้านสังคมเป็นอย่างมาก เพราะช่วยให้เกิดการรวมกลุ่มและเกิดความมีจิตสำนึกร่วมกันในชุมชน ทำให้ชุมชนในสังคมมีความสามัคคีและผูกพันกันมากขึ้น จึงกล่าวได้ว่าเทศกาลบูชาอวัยวะเพศเป็นเทศกาลที่แสดงออกถึงชีวิตและความเป็นอยู่ของสังคมญี่ปุ่นได้เป็นอย่างดีตั้งแต่ในอดีตจนถึงปัจจุบัน