โดย นางสาวอาจารี ฤทธิชัย
บทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยเรื่อง เพศที่สามนาม : ขันที มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาเพศภาวะและเพศวิถีของขันทีในราชสำนักจีน และ เพื่อศึกษาเพศภาวะและเพศวิถีของขันทีที่นำไปสู่ความสัมพันธ์เชิงอำนาจกับบุคคลต่างๆในราชสำนักจีน โดยมีวิธีการศึกษาและเก็บรวบรวมข้อมูลแบบทุติยภูมิจากเอกสารที่เป็นสื่อสิ่งพิมพ์ทั้งหนังสือ บทความวิจัยที่เกี่ยวข้อง เอกสารประกอบการสอนและอินเตอร์เน็ต และนำมาวิเคราะห์โดยใช้แนวคิดและทฤษฏีเพศภาวะและเพศวิถี
ผลการศึกษาพบว่าขันที คือ บุคคลที่สามารถทำงานหลายอย่างที่สตรีเพศทำไม่ได้ในพระราชสำนักจีน โดยจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ 1.ขันทีในเขตพระราชฐานชั้นใน คือ ขันทีที่ตัดทั้งหมด ทั้งอวัยวะเพศและพวงอัณฑะ 2.ขันทีในเขตพระราชฐานชั้นนอก คือ ขันทีที่ตัดเพียงแค่ตัดแค่ปลายองคชาติเท่านั้นยังเหลือพวงอัณฑะอยู่ ซึ่งจากความแตกต่างดังกล่าวทำให้ขันทีแต่ละคนจะมีเพศภาวะที่แตกต่างกันออกไปตามความเหมาะสม และเพศวิถีของขันทียังมีความแตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับรสนิยมของแต่ละคน โดยเพศภาวะและเพศวิถีที่แตกต่างกันของขันทีนั้นมาจากปัจจัยเรื่องชนชั้นและอายุ เป็นสำคัญ ซี่งชนชั้นของขันทีแบ่งออกเป็น 3 ชนชั้น ได้แก่ ขันทีชั้นสูง ชั้นรองและชั้นต่ำ โดยพวกขันทีชั้นสูงมักเป็นพวกรับใช้ใกล้ชิดสนิทสนมกับบรรดาชนชั้นสูงและมีประสบการณ์ทำงานมาก ส่วนขันทีชั้นรองจะทำหน้าเกี่ยวกับงานบริการและมีประสบการณ์การทำงานพอสมควร และขันทีขั้นต่ำจะทำงานที่ใช้แรงงานและยังไม่มีประสบการณ์การทำงาน
จากการศึกษาพบว่า เพศภาวะและเพศวิถีของขันทีที่แตกต่างกันนำไปสู่ความสัมพันธ์เชิงอำนาจ โดยขันทีแต่ละคนใช้เพศภาวะและเพศวิถีของตนเองเป็นเครื่องมือเพื่อให้ได้มาซึ่งอำนาจและการมีบทบาทเหนือบุคคลอื่นๆในราชสำนักจีน ไม่ว่าจะเป็น ชนชั้นสูง ขันทีด้วยกัน เหล่าขุนนางและนางกำนัล ซึ่งแต่ละคนก็มีวิธีการที่แตกต่างกันออกไป โดยขันทีชั้นสูงมักใช้เพศภาวะของตนเองเพื่อนำมาซึ่งอำนาจและการมีบทบาททางด้านการเมือง ส่วนขันทีชั้นรองและขันทีชั้นต่ำมักใช้เพศวิถีของตนเองเพื่อนำมาซึ่งอำนาจและบทบาทในราชสำนักจีน