การปราบปรามคณะมิชชันนารีฝรั่งเศสในสมัยจักรพรรดิมิญ หมั่ง ค.ศ. 1820-1841

นางสาวกวินทิพย์ ขัตติวิริยภิญโญ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยชิ้นนี้มีจุดมุ่งหมายที่จะศึกษาแนวคิดของจักรพรรดิมิญ หมั่ง ที่มีต่อประเทศฝรั่งเศส โดยเฉพาะการเข้ามาเผยแพร่ศาสนาของคณะมิชชันนารีในประเทศเวียดนาม ผู้วิจัยต้องการชี้ให้เห็นว่าเพราะเหตุใดจักรพรรดิมิญ หมั่งจึงดำเนินการปราบปรามคณะมิชชันนารีฝรั่งเศส  และการปราบปรามคณะมิชชันนารีฝรั่งเศสในสมัยจักรพรรดิมิญ หมั่งนั้น เหตุใดจึงส่งผลให้ประเทศฝรั่งเศสตัดสินใจเปลี่ยนแปลงความสัมพันธ์กับประเทศเวียดนาม จากวัตถุประสงค์เพื่อที่จะทำการเผยแพร่ศาสนาคริสต์และทำการค้าเป็นหลัก มาเป็นใช้กำลังทหารเข้าแทรกแซงและควบคุมประเทศเวียดนามในฐานะประเทศอาณานิคมของฝรั่งเศส

ผลจากการประมวลความรู้จากเอกสารและผลงานต่าง ๆ ตามระเบียบวิธีวิจัยประวัติศาสตร์แสดงให้เห็นว่าการเข้ามาเผยแพร่ศาสนาของคณะมิชชันนารี ส่งผลกระทบต่อการฟื้นฟูประเทศและอำนาจการปกครองของจักรพรรดิมิญ หมั่ง เนื่องจากจักรพรรดิมิญ หมั่งต้องการฟื้นฟูประเทศและรวมประเทศเวียดนามให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันภายใต้ความเชื่อดั้งเดิมของคนเวียดนาม นั้นก็คือแนวคิดของลัทธิขงจื๊อ การเข้ามาของศาสนาคริสต์ทำให้แนวคิดขงจื๊อสั่นคลอน เนื่องจากศาสนาคริสต์มีแนวคิดที่แตกต่างกับแนวคิดขงจื๊อโดยสิ้นเชิง โดยเฉพาะแนวคิดเกี่ยวกับการปกครอง ส่งผลให้ประชาชนชาวเวียดนามบางกลุ่มละทิ้งความเชื่อแบบดั้งเดิม เสื่อมคลายความจงรักภักดีต่อจักรพรรดิ ทำให้การฟื้นฟูและรวมประเทศให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกันตามที่จักรพรรดิต้องการเป็นเรื่องยาก และอาจส่งผลให้จักรพรรดิไม่สามารถควบคุมประเทศเวียดนามได้อีกต่อไป ดังนั้นจักรพรรดิมิญ หมั่งจึงดำเนินการปราบปรามคณะมิชชันนารีฝรั่งเศส การปราบปรามคณะมิชชันนารีครั้งนี้ส่งผลให้เกิดการเรียกร้องให้รัฐบาลฝรั่งเศสดำเนินการเข้าแทรกแซงเวียดนาม ท้ายที่สุดการเรียกร้องดังกล่าวก็เป็นผล ฝรั่งเศสดำเนินการเข้าแทรกแซงเวียดนามโดยใช้กำลังทหารและควบคุมประเทศเวียดนามในฐานะประเทศอาณานิคมของฝรั่งเศส

บทความวิจัยฉบับเต็ม