การฟื้นฟูพระราชอำนาจของจักรพรรดิสมัยเมจิ

นางสาวเมธารัตน์ เดือนแรม

บทคัดย่อ

บทความวิจัย “การฟื้นฟูพระราชอำนาจของจักรพรรดิสมัยเมจิ”มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดการฟื้นฟูพระราชอำนาจของจักรพรรดิเมจิและปัจจัยที่ส่งผลให้การฟื้นฟูพระราชอำนาจประสบความสำเร็จ โดยมีวิธีการศึกษาค้นคว้าเอกสารและบทความวิจัยที่เกี่ยวข้อง

ผลการศึกษาพบว่า การฟื้นฟูพระราชอำนาจของจักรพรรดิในสมัยเมจิมีสาเหตุหลักมาจากความไม่พอใจการดำเนินงานของรัฐบาลโชกุนในเรื่องนโยบายเปิดประเทศและวิกฤตเศรษฐกิจหลังดำเนินนโยบายเปิดประเทศ แต่เพียงสองสาเหตุที่กล่าวไม่สามารถทำให้การฟื้นฟูพระราชอำนาจเกิดขึ้นมา ยังต้องมีปัจจัยอื่น ๆ เข้ามาสนับสนุนด้วยได้แก่ แนวคิดชาตินิยมซึ่งเผยแพร่โดยสำนักขงจื้อจากแคว้นมิโตะผสมกับความภาคภูมิใจในชาติหลังได้รู้การสร้างประเทศญี่ปุ่นผ่านหนังสือวรรณกรรมโบราณอย่างโคจิกิและนิฮนโชกิ และอีกปัจจัยคือ การเสื่อมของระบบศักดินา ทั้งสองปัจจัยนี้ส่งผลให้เกิดขบวนการต่อต้านโชกุนขึ้น แต่การฟื้นฟูพระราชอำนาจให้สำเร็จลุล่วงนั้นยังมีอีกสองปัจจัยได้แก่ การยกเลิกระบบแคว้น และความสัมพันธ์ระหว่างประเทศทั้งสองสิ่งนี้เป็นปัจจัยสนับสนุนให้พระราชอำนาจของจักรพรรดิถูกฟื้นฟูเหมือนอย่างในอดีต

บทความวิจัยฉบับเต็ม