โดย นางสาวชลธร วัฒนชีวโนปกรณ์
บทคัดย่อ
พระพุทธศาสนามหายาน มีจุดยืนคือพระโพธิสัตว์จะช่วยสรรพสัตว์ให้หลุดพ้นไปพร้อมกับตน มหายานจึงมีมุมมองว่านิพพานอยู่ในสังสารวัฏ โลกียะไม่แยกขากจากโลกุตระ ในการพ้นความทุกข์แบบมหายานจึงเห็นว่าการที่จะบุคคลพ้นทุกข์ได้นั้นอาศัยต้องสังสารวัฏ ผู้ศึกษาจึงสนใจศึกษาโลกียนิยายเรื่องบัณฑิตก่อนเที่ยงคืน ซึ่งถ้าหากอ่านวรรณกรรมเรื่องนี้และพิจารณาอย่างผิวเผิน อาจพบว่าโลกียนิยายเรื่องนี้สะท้อนเรื่องราวกามารมณ์และมีเนื้อหามุ่งประโลมโลกเป็นหลัก แต่แท้จริงแล้วโลกียนิยายเรื่องนี้กลับได้สะท้อนแนวคิดเรื่องความสัมพันธ์กันอย่างแยกไม่ออกระหว่างโลกียะกับโลกุตระตามคติของพุทธปรัชญามหายานออกมาว่าเป็นอย่างไร
ผลจากการศึกษาพบว่า สิ่งที่สะท้อนออกมาจากในนิยายผ่านตัวละครเอก ซึ่งเป็นบัณฑิตหนุ่มที่มีความเฉลียวฉลาดและแตกฉานในธรรม แต่เขาไม่ยอมออกบวชเพื่อเข้าสู่เส้นทางโลกุตระตามคาชักชวนของหลวงจีนเดียวดายเหนือโลก เขากลับมุ่งไปแสวงหาประสบการณ์ในทางกามารมณ์และโลกียวิสัยแทน และจากการที่เขาได้พบเจอมีประสบการณ์ในทางโลกีย์ต่างๆ นั้น ทำให้ได้เรียนรู้ว่าวิถีทางโลกนั้นนำไปสู่ความทุกข์ เขาจึงได้หันหน้าไปสู่ทางธรรมภายหลัง จากการที่โลกียนิยายเรื่องนี้แสดงให้เห็นภาพตัวละครเอกเป็นเช่นนี้จึงสะท้อนให้เห็นว่า ผู้เขียนได้สอดแทรกแนวคิดของพุทธศาสนามหายานไว้อย่างมีนัยยะสำคัญ
ดาวน์โหลด บทความวิจัย
