ทำเลที่ตั้งและแรงจูงใจในการมาเยือนวัดจีน ย่านเยาวราช

นางสาวศุภิสรา อัญวงศ์วินิต

บทคัดย่อ

สารนิพนธ์ “ทำเลที่ตั้งและแรงจูงใจในการมาเยือนวัดจีน ย่านเยาวราช” มีวัตถุประสงค์ คือ 1) ศึกษาที่ตั้งของวัดจีน ย่านเยาวราช 2) ศึกษาพัฒนาการของวัดจีน ย่านเยาวราช และ 3) ศึกษาแรงจูงใจในการมาเยือนวัดจีน ย่านเยาวราช โดยมีวิธีการศึกษาเก็บรวบรวมข้อมูลจากแหล่งข้อมูลปฐมภูมิ แหล่งข้อมูลทุติยภูมิ และใช้แบบสอบถามนักท่องเที่ยวที่เดินทางมาเยือนวัดจีน ย่านเยาวราช จำนวน 250 ฉบับ โดยเก็บรวบรวมข้อมูลในเดือนมกราคม 2564 เพื่อวิเคราะห์หาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน แล้วจึงนำเสนอผลการวิเคราะห์โดยใช้รูปแบบการบรรยาย พร้อมภาพประกอบและใช้รูปแบบสถิติเชิงบรรยาย

ผลการศึกษาพบว่า ทำเลที่ตั้งของวัดจีนทั้ง 4 แห่ง อันได้แก่ วัดบำเพ็ญจีนพรต (ย่งฮกยี่) วัดกุศลสมาคร (โผว ฮก ยี่) วัดโลกานุเคราะห์ (ตื้อเต๊ตื่อ) และวัดมังกรกมลาวาส (วัดเล่งเน่ยยี่) มีความสัมพันธ์กับพื้นที่โดยตรง อันเนื่องมาจากพื้นที่ตั้งดังกล่าวเป็นบริเวณย่านเยาวราช ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีความโดดเด่นด้านอัตลักษณ์ความเป็นจีนที่สุดแห่งหนึ่งในกรุงเทพมหานคร ได้ขึ้นชื่อว่าเป็น “ไชน่าทาวน์เมืองไทย” ทั้งนี้ทำเลที่ตั้งของวัดทั้ง 4 แห่ง แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์โดยตรงระหว่างผู้คนกับพื้นที่ โดยเฉพาะชาวจีนที่อพยพเข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภารของกษัตริย์ไทยตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน สถานที่ศักดิ์สิทธิ์เหล่านี้จึงถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นศูนย์กลางยึดเหนี่ยวจิตใจของชาวจีนที่อยู่ต่างแดน ปัจจุบันที่ตั้งวัดทั้ง 4 แห่ง ได้รับการพัฒนาให้สามารถเข้าถึงได้ง่ายและสะดวกมากยิ่งขึ้น โดยเฉพาะระบบขนส่งมวลชนซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญที่ช่วยส่งเสริมและผลักดันการท่องเที่ยวให้แก่ท้องถิ่น

พัฒนาการของวัดจีนทั้ง 4 แห่ง ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า วัดจีนทั้ง 4 แห่ง มีพัฒนาการสอดคล้องกับสภาพแวดล้อม สังคม วัฒนธรรม ตลอดจนสามารถใช้ทรัพยากรเดิมที่มีอยู่ อาทิ พื้นที่ อาคาร สิ่งปลูกสร้าง ให้เกิดประโยชน์สูงสุด กระบวนการพัฒนาการล้วนเกิดจากการคิด ตัดสินใจ และดำเนินการโดยผู้เกี่ยวข้องในพื้นที่นั้น ๆ จึงนำความเจริญไปสู่ท้องถิ่น อาทิ ด้านคมนาคม ด้านสถานศึกษา เป็นต้น กล่าวได้ว่า พัฒนาการเป็นแรงขับเคลื่อนสำคัญที่สนับสนุนอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวให้แก่ท้องถิ่นประการหนึ่ง

แรงจูงใจในการมาเยือนวัดจีน ย่านเยาวราช พบว่า ข้อมูลทั่วไปของนักท่องเที่ยว ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุอยู่ในช่วง 21 – 30 ปี ระดับการศึกษาปริญญาตรี ประกอบอาชีพค้าขาย ธุรกิจส่วนตัว เงินเดือนเฉลี่ยเดือนละ 10,001 – 20,000 บาท ส่วนข้อมูลการเดินทางของนักท่องเที่ยว พบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่กำลังท่องเที่ยววัดมังกรกมลาวาส (วัดเล่งเน่ยยี่) ซึ่งเดินทางมาท่องเที่ยวครั้งแรก เดินทางด้วยรถยนต์ส่วนบุคคลร่วมกับครอบครัว และแรงจูงใจในการมาเยือนวัดจีน ย่านเยาวราช พบว่า แรงจูงใจในการเดินทางมาเยือนวัดจีนย่านเยาวราชของนักท่องเที่ยว ประกอบด้วย 5 ด้าน เรียงลำดับตามความสำคัญ ดังนี้ 1) แรงจูงใจด้านสถานที่ 2) แรงจูงใจด้านสิ่งดึงดูด 3) แรงจูงใจด้านการคมนาคม 4) แรงจูงใจด้านค่าใช้จ่าย 5) แรงจูงใจด้านสิ่งอำนวยความสะดวก ตามลำดับ

บทความวิจัยฉบับเต็ม