การศึกษาแนวทางการจัดการแรงงานผู้สูงอายุในประเทศญี่ปุ่น

นางสาวจิรปรียา จิรานุภัทร

บทคัดย่อ

สารนิพนธ์เรื่อง “การศึกษาแนวทางการจัดการแรงงานผู้สูงอายุในประเทศญี่ปุ่น” มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสังคมผู้สูงอายุในประเทศญี่ปุ่น ศึกษาสถานการณ์การจ้างงานของผู้สูงอายุในประเทศญี่ปุ่น และเพื่อศึกษาและนำเสนอนโยบายที่เกี่ยวข้องกับการจัดการแรงงานผู้สูงอายุในประเทศญี่ปุ่น โดยศึกษาจากหนังสือ บทความวารสาร วิจัย และในสื่อออนไลน์ต่าง ๆ ที่มีความเกี่ยวข้องกับแรงงานผู้สูงอายุในญี่ปุ่นทั้งในอดีตและปัจจุบัน

ผลการศึกษาพบว่า สังคมผู้สูงอายุในประเทศญี่ปุ่นเริ่มต้นหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ในปัจจุบันผู้สูงอายุเพิ่มมากขึ้น อัตราการเกิดน้อย ประชากรวัยทำงานลดลง โครงสร้างทางครอบครัวเป็นครอบครัวเดี่ยวมากขึ้น ครอบครัวใหญ่บางครอบครัวมีรายได้ไม่เพียงพอต่อการเลี้ยงสมาชิกทั้งหมดในครอบครัว สังคมเร่งรีบ ทำงานหนักจนไม่สามารถหาเวลามาดูแลผู้สูงอายุได้ ส่งผลให้เกิดการทอดทิ้งผู้สูงอายุ หรือให้ผู้สูงอายุไปอยู่สถานที่อื่น การที่ผู้สูงอายุอยู่เพียงลำพังนั้นก่อให้เกิดปัญหากับผู้สูงอายุ

เนื่องด้วยประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศที่เข้าสู่สังคมผู้สูงอายุขั้นสุดยอดแล้ว จึงก่อให้เกิดปัญหาการว่างงานในประชากรวัยสูงอายุ และสังคมญี่ปุ่นกำลังประสบภาวะขาดแคลนแรงงานวัยทำงาน รัฐต้องออกนโยบาย กฎหมาย และกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อรองรับประชากรกลุ่มนี้ โดยกฎหมายและนโยบายส่วนใหญ่จะแปรผันตามเศรษฐกิจ การเมืองการปกครอง และจำนวนผู้สูงอายุที่เพิ่มขึ้นในแต่ละช่วงเวลา ได้แก่ ระบบบำนาญ มาตรการส่งเสริมการจ้างงานของผู้สูงอายุ และการออกกฎหมายเกี่ยวกับการจ้างงานผู้สูงอายุของญี่ปุ่น